Ngày Quốc tế đa dạng sinh học là một ngày do Liên Hiệp Quốc lập ra, để xúc tiến các vấn đề đa dạng sinh học, là ngày 22/5 hàng năm. Năm 2024 Liên hợp quốc lựa chọn chủ đề Ngày Quốc tế Đa dạng sinh học là “Be part of the Plan” – “Hãy là một phần của Kế hoạch đa dạng sinh học”. Đây là lời kêu gọi các bên liên quan cùng chung tay đóng góp có hiệu quả vào việc thực hiện khung đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh – Montreal (GBF) và chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (NBSAP) ở Việt Nam nhằm ngăn chặn sự suy giảm đa dạng sinh học trong thập kỷ “Phục hồi hệ sinh thái”. Thông điệp này cũng nhằm nâng cao nhận thức các bên liên quan tham gia công ước về Đa dạng sinh học (COP16) sẽ diễn ra từ 21/10 – 01/11/2024 tại thành phố Cali, Colombia.
Hưởng ứng Ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm 2024 theo Văn bản số 2963/BTNMT-TTTngày 09/5/2024 của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Công văn số 1852/SNN-QLKTKHCN ngày 13/5/2024 của Sở nông nghiệp và phát triển nông thôn Nghệ An về việc tổ chức các hoạt động hưởng ứng ngày Quốc tế đa dạng sinh học, Khu BTTN Pù Huống đã tổ chức nhiều chuỗi hoạt động có ý nghĩa và có sức lan toả cao:
Hướng dẫn các bộ phận trực thuộc tổ chức các hoạt động hưởng ứng ngày Quốc tế đa dạng sinh học
Căn cứ vào các văn bản hướng dẫn tổ chức triển khai của cấp trên, Cấp uỷ, Ban lãnh đạo đơn vị đã chủ động ban hành kế hoạch, hành động các hoạt động hưởng ứng ngày Quốc tế đa dạng sinh học đến các Phòng, Hạt kiểm lâm và các trạm QLBVR.
Khuyến khích các cá nhân, bộ phận trong đơn vị triển khai thiết kế Banner, Poster, băng rôn tuyên truyền về chủ đề ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm 2024.
Thực hiện có hiệu quả hoạt động truyền thông, giáo dục môi trường tại thôn bản vùng đệm
Đây là hoạt động thường xuyên và liên tục của đơn vị trong việc thực hiện nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học. Truyền thông, giáo dục môi trường không chỉ đơn thuần là việc truyền tải thông điệp, mà còn là quá trình tạo ra một tâm lý tích cực và sự thay đổi trong ý thức của cộng đồng nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ để thay đổi hành vi của mỗi người dân trong cộng đồng để họ có cách ứng xử hài hoà, bễn vững với thiên nhiên. Điều này đạt được thông qua việc kết hợp giữa thông điệp tích cực và tạo ra những trải nghiệm thực tế, từ đó tạo ra sự tương tác tích cực và thúc đẩy sự thay đổi.
Hoạt đồng truyền thông, giáo dục môi trường tại xã Bình Chuẩn, huyện Con Cuông
Thông qua các hoạt động truyền thông, giáo dục môi trường, cộng đồng tham gia đã thực hiện xây dựng cây cam kết bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học tại Khu BTTN Pù Huống.
Xây dựng cây cam kết bảo vệ rừng tại xã Châu Hoàn, huyện Quỳ Châu
Tăng cường các hoạt động tuyên truyền pháp luật, tuần tra bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng trên địa bàn quản lý
Hạt kiểm lâm Khu BTTN Pù Huống trong thời gian qua đã chỉ đạo xây dựng quy chế phối kết hợp giữa các trạm QLBVR địa bàn với chính quyền địa phương và các đơn vị đóng trên bàn về thực hiện nhiệm vụ QLBVR và PCCCR.
Tuyên truyền pháp luật BVR, PCCCR
Hoạt động đã triển khai bao gồm tuyên truyền, tập huấn, đồng thời ký cam kết bảo vệ rừng, PCCCR đối với các cộng đồng vùng đệm KBT. Bên cạnh đó các cán bộ kiểm lâm địa bàn, lực lượng bảo vệ rừng chuyên trách của đơn vị thường xuyên phối hợp với các cộng đồng nhận khoán bảo vệ rừng thực hiện tuần tra, kiểm tra tại các lâm phần được giao quản lý.
Tuần tra bảo vệ rừng vùng lõi
Nâng cao năng lực điều tra, kiểm kê, quan trắc, giám sát các thông tin, dữ liệu về đa dạng sinh học.
Cùng với yêu cầu của giai đoạn đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng các công nghệ số trong lĩnh vực lâm nghiệp, đòi hỏi phải có lớp cán bộ đáp ứng yêu cầu, vì vậy công tác đào tạo, tập huấn, chuyển giao áp dụng công nghệ trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn là vô cùng cần thiết để bắt kịp sự phát triển chung lĩnh vực trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay.
Tập huấn bảo tồn đa dạng sinh học và khai thác lâm sản ngoài gỗ
Các hoạt động nâng cao năng lực đơn vị đã, đang và sẽ tiếp tục triển khai trong thời gian tới như Kỹ năng nhận diện động vật hoang dã; Điều tra giám sát đa dạng sinh học; Nghiệp vụ thanh tra pháp chế; Theo dõi diễn biến rừng và đất lâm nghiệp; Kỹ năng tuyên tuyền, Phòng cháy chữa cháy cứu hộ cứu nạn; Kỹ năng giáo dục truyền thông môi trường đối với cộng đồng và biện pháp quản lý đối tượng vi phạm trong cộng đồng ….
Ứng dụng công nghệ trong giám sát đa dạng sinh học, giám sát đa dạng sinh học có sự tham gia của cộng đồng
Hiện nay nhiều loài động vật hoang dã tại Khu BTTN Pù Huống đang bị đe doạ: săn bắn, bẫy…Hầu như tất cả các loài đang bị suy giảm về số lượng cá thể và các quần thể ghi nhận được đang bị cô lập. Nếu sử dụng phương pháp điều tra, giám sát truyền thống trên các quần thể Động vật hoang dã quý hiếm thường ghi nhận được ít kết quả do các loài thú thường có xu hướng thay đổi tập tính hoạt động về đêm để tránh các mối đe doạ bắt gặp từ con người. Khắc phục các nhược điểm trên thì giám sát bằng bẫy ảnh đang được Khu BTTN Pù Huống nghiên cứu đưa vào sử dụng trong thời gian qua, đóng góp vai trò quan trọng trong nghiên cứu và giám sát đa dạng sinh học, đặc biệt là ở những khu vực có địa hình phức tạp, khó tiếp cận.
Giám sát đa dạng sinh học bằng bẫy ảnh
Hoạt động giám sát đạt hiệu quả cao hơn khi có sự tham gia của cộng đồng địa phương, cộng đồng địa phương trực tiếp tham gia vào các hoạt động giám sát tại hiện trường như đặt bẫy ảnh, thu mẫu hay thiết kế các tuyến, điểm tuần tra giám sát cùng cán bộ KBT.
Giám sát đa dạng sinh học có sự tham gia của cộng đồng
Thiết lập mối quan hệ đối tác với các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước nhằm vận động sự ủng hộ, hỗ trợ về bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học.
Thời gian vừa qua, tổ chức thành công diễn đàn “Xây dựng chiến lược bảo tồn” với các bên liên quan gồm Khu BTTN Pù Huống, Viện Sinh thái và bảo tồn thiên nhiên (IECN), Viện Công nghệ Hoá sinh và Môi trường (Đại học Vinh), Liên minh vườn thú San Diego Zoo (SDZWA), Vườn quốc gia Vũ Quang, Tổ chức động vật Châu Á (Animals Asia) và đại diện cộng đồng địa phương vùng đệm Khu BTTN Pù Huống là hành động khẳng định Khu BTTN Pù Huống sẽ là điểm đến chất lượng cho các hoạt động nghiên cứu, hợp tác quốc tế với các tổ chức trong và ngoài nước nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ bảo tồn đa dạng sinh học Pù Huống trong xu thế hiện nay.
Ngày 22/5/2024, Khu BTTN Pù Huống đã tham dự sự kiện hưởng ứng Ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm 2024 tại VQG Vũ Quang (Tỉnh Hà Tĩnh) với vai trò là thành viên tích cực tham gia vào cam kết Quốc tế bảo vệ đa dạng sinh học. Tham dự sự kiện, Khu BTTN Pù Huống cùng các đại biểu có mặt đã hưởng ứng hoạt động ký cây cam kết không săn bắt, mua bán, tiêu thụ động vật hoang dã. Cũng trong nội dung sự kiện các đại biểu tham dự đã tham gia tái thả vào tự nhiên tại VQG Vũ Quang một số loài động vật hoang dã đã được cứu hộ trước đó.
Lãnh đạo Khu BTTN Pù Huống tham gia hoạt động tái thả động vật hoang dã được cứu hộ ra môi trường tự nhiên tại VQG Vũ Quang
Tác giả bài viết: Trần Đức Long - Phòng KHKT-HTQT
Cổng thông tin điện tử BQL Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống - Quỳ Hợp - Nghệ An