Trạm quản lý bảo vệ rừng Diên Lãm được xây dựng tại bản Hốc thuộc xã Diên Lãm huyện Quỳ Châu, phía đông giáp xã Châu Thành huyện Quỳ Hợp, phía bắc giáp Quốc lộ 48C và cách thị trấn Quỳ Châu 35 km, phía tây là rừng Pù Huống, phía nam giáp xã Châu Hoàn huyện Quỳ Châu và cách trụ sở đơn vị khoảng 40 km.
Cán bộ trạm quản lý bảo vệ rừng Diên Lãm năm 2023
Ngày 25/01/2002 UBND tỉnh Nghệ An đã có Quyết định số 342 QĐ/UB về việc thành lập Khu BTTN Pù Huống quản lý bảo vệ diện tích rừng đặc dụng là 49.806 ha trực thuộc Chi cục kiểm Lâm Nghệ An. Ngày 23/09/2002 Hạt Kiểm lâm Pù Huống được thành lập theo Quyết Định số 3460/QĐ-UB của UBND tỉnh Nghệ An trực thuộc BQL Khu BTTN Pù Huống và từng bước triển khai các hoạt động về Quản lý, bảo vệ và phát triển rừng thì các trạm QLBVR dần được thành lập trên địa bàn 05 huyện. Năm 2020 thực hiện quyết định số 4042/QĐ-UBND ngày 12/11/2020 của UBND tỉnh Nghệ An về việc sáp nhập ban quản lý rừng phòng hộ Quỳ Hợp vào ban quản lý Khu BTTN Pù Huống nâng tống diện tích QLBV và phát triển rừng lên 46.468,66 ha, trải rộng trên địa bàn 05 huyện ( Quỳ Hợp, Quỳ Châu, Quế Phong, Con Cuông, Tương Dương).
Để đảm bảo công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng đặc dụng tại địa bàn huyện Quỳ Châu, trạm quản lý bảo vệ rừng Diên Lãm đã được thành lập năm 2003, gồm có 5 đồng chí tạm thời ăn ở sinh hoạt và làm việc tại đơn vị Lâm Trường Hồng Châu xã Châu Phong, huyện Quỳ Châu, tỉnh Nghệ An. Đến năm 2004, trạm QLBVR Diên Lãm chính thức được xây dựng với 01 ngôi nhà cấp 4 bốn gian trên diện tích đất ở là 800 m2 . Khi mới thành lập tập thể trạm đối mặt với muôn vàn khó khăn về cơ sở vật chất, hạ tầng thiết bị và con người với rất nhiều thiếu thốn như: “Thiếu nơi ăn chốn ở, thiếu điện sáng, thiếu thông tin liên lạc, thiếu nước sạch, thiếu máy móc làm việc, đường đất và khe suối nhiều, đi lại gặp muôn vàn khó khăn, nhiều đồng chí phải sống trong hoàn cảnh xa nhà, xa gia đình, xa người thân...”; Đối mặt với rất nhiều áp lực trong công tác quản lý bảo vệ rừng từ những phong tục tập quán của người dân địa phương (canh tác nương rẫy, săn bắt bẫy động vật rừng hoang dã, khai thác lâm sản trái phép…) cũng như nhận thức của người dân đang còn nhiều hạn chế, kinh tế còn nghèo nàn và nhiều khó khăn... Nhưng bằng sức trẻ, lòng nhiệt huyết và tinh thần trách nhiệm cao, yêu ngành yêu nghề của bản thân, các cán bộ trạm QLBVR Diên Lãm đã vượt lên hoàn cảnh hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao, luôn bám rừng, bám địa bàn để tuyên truyền vận động người dân nâng cao nhận thức trong công tác QLBVR, vì vậy an ninh rừng tại địa bàn trạm QLBVR Diên Lãm luôn được đảm bảo.
Trải qua quá trình xây dựng và phát triển cùng đơn vị, các cán bộ của trạm đã đồng sức đồng lòng vượt qua những khó khăn, thiếu thốn để hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao và xây dựng trạm ngày càng phát triển. Năm 2012 cho đến nay,Trạm QLBVR Diên Lãm đã khoác lên mình diện mạo mới khang trang hơn, xanh sạch đẹp hơn với cơ sở vật chất hạ tầng đồng bộ như: nhà ở cấp 4 gồm 4 gian, nhà bếp 2 gian, công trình phụ, mái tôn, kho gỗ, vườn rau, khu vực chăn nuôi... (điện, đường, thông tin liên lạc, máy móc công cụ hỗ trợ, nước sạch… đầy đủ).
Hiện nay, cơ cấu tổ chức của trạm gồm 05 đồng chí (01 trạm trưởng, 01 trạm phó, 01 kiểm lâm viên và 02 cán bộ bảo vệ rừng) thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ Kiểm lâm địa bàn theo Quyết định số 83/2007/QĐ-BNN về chức năng nhiệm vụ của kiểm lâm địa bàn được giao, cũng như các nhiệm vụ của cấp trên giao phó.
Trạm QLBVR Diên Lãm được giao quản lý rừng với tổng diện tích là 11.617,84 ha rừng đặc dụng và tiếp giáp với xã Châu Thành - Quỳ Hợp, xã Bình - Chuẩn Con Cuông , xã Nga My – Xiêng My huyện Tương Dương, Xã Quang Phong - huyện Quế Phong với 10 tiểu khu, 11 mốc ranh giới, 02 bảng tuyên tryền và 04 bản vùng đệm tại địa bàn 2 xã Châu Hoàn và Diên Lãm, cụ thể: Xã Diên Lãm: Có diện tích rừng đặc dụng là 7.844,03 ha bản vùng đệm bản Cướm và bản Na Lạnh với 06 tiểu khu 230, 235, 236, 238, 239, 240 và 08 mốc từ 16 – 23 và 01 bảng tuyên truyền; Xã Châu Hoàn: Có diện tích rừng đặc dụng là 3.773,81 ha, 02 bản vùng đệm Nật trên và bản Liên Minh với 04 tk: 224, 227, 228, 232 và 03 mốc từ 13 – 15 và 01 bảng tuyên truyền.
Để đạt được hiệu quả cao trong công tác QLBVR, trạm luôn chủ động xây dựng và thực hiện kế hoạch hàng tháng về tuần tra, quản lý, bảo vệ rừng trên lâm phần được giao. Thường xuyên tuần tra, kiểm soát lâm phần, phát hiện ngăn chặn và xử lý kịp thời các vụ vi phạm về: chặt phá rừng làm nương rẫy; săn bắt bẩy và buôn bán động vật hoang dã; khai thác, tập kết, buôn bán, vận chuyển lâm, khoáng sản trái phép trên địa bàn; thực hiện công tác phòng cháy chữa cháy rừng. Phối hợp với chính quyền địa phương 02 xã Diên Lãm và Châu Hoàn ,kiểm lâm địa bàn, thôn bản và các cơ quan chức năng có liên quan trong thực hiện nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng.
Trạm thường xuyên tham mưu cho Ban quản lý, Hạt kiểm lâm Pù Huống, chính quyền địa phương trong công tác quản lý bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học, phát triển rừng, tuyên truyền vận động quần chúng nhân dân tham gia bảo vệ rừng, đặc biệt là thực hiện các chương trình dự án như: Giao khoán bảo vệ rừng theo chương trình dịch vụ môi trường rừng, chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững tạo sinh kế lâu dài cho người dân, tổ chức các lớp tập huấn tuyên truyền pháp luật về quản lý bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng đến tận người dân các bản vùng đệm”.
Trong năm 2023, trạm đã tổ chức được 68 cuộc tuần tra, kiểm tra rừng tận gốc, và hơn 90 đi đợt kiểm tra tại các địa bàn thu giữ hơn 4m3 gỗ các loại, 02 xe kéo,05 khấu súng săn tự chế và nhiều bẩy động vật rừng bằng giây thép, thảo dỡ và tiêu hủy nhiều lán trại tạm bợ dựng trái phép trong rừng đặc dựng Pù Huống. Tham gia 04 lớp tập huấn chuyên môn nghiệp vụ do cơ quan tổ chức, phổi hợp tổ chức tuyên truyền pháp luật QLBVR và ký cam kết PCCCR tại 04 bản với hơn 600 người dân tham gia. Phối hợp với cơ quan tổ chức 01 hội nghị vùng đệm tại UBND xã Diên Lãm. Tham gia chi trả tiền chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững năm 2022 tại 04 bản vùng đệm của 02 xã, chương trình dịch vụ MTR năm 2022 tại 04 bản vùng đệm và 02 nhóm của UBND xã của 02 xã, tổ chức ký hợp đồng nhận khoán theo chương trình dự án DVMTR với 06 nhóm công đồng và 04 bản theo chương trình dự án BVR bền vững, tổng số hộ dân tham gia nhận khoán (Dịch vụ môi trường rừng là 285 hộ và Phát triển lâm nghiệp bền vững là 265 hộ), trạm thường xuyên chỉ đạo kiểm tra, giám sát các hộ dân đi tuần tra kiểm tra rừng nhận khoán bảo vệ rừng đã được giao khoán. Theo QĐ24/2012/QĐ –Ttg ngày 01/6/2012 của thủ tướng chính phủ về chính sách đầu tư và phát triển rừng đặc dụng giai đoạn 2011 -2020 thì đang chuẩn bị hồ sơ hỗ trợ các bản Na Lạnh của xã Diên Lãm và bản Nật Trên xã Châu Hoàn với số tiền 40 triệu đồng/bản phục vụ nhu cầu dân sinh. Trạm thường xuyên phối hợp cùng với phòng khoa học kỹ thuật – HTQT và các đơn vị tư vấn tham gia các cuộc tập huấn, điều tra giám sát đa dạng sinh học.
Các chính sách hỗ trợ trên đã tạo thêm thu nhập cho nhân dân vùng đệm, giảm bớt nghèo đói, thay đổi nhận thức của người dân từ chỉ biết khai thác các nguồn tài nguyên rừng dần chuyển sang cùng với cán bộ trạm QLBVR Diên Lãm bảo vệ rừng, nhờ đó việc người dân phát nương làm rẫy, khai thác khóang sản bằng trong vùng lõi chấm dứt, các điểm nóng về khai thác, vận chuyển, buôn bán không còn tồn tại, độ che phủ và chất lượng của rừng hiện nay được nâng lên, tính đa dạng sinh học được giữ vững, tình hình an ninh rừng dần được đảm bảo, người dân hai xã vùng đệm được hưởng lợi từ rừng bằng sinh kế bền vững mà rừng đem lại.
Tham gia điều tra đa dạng sinh học
Tổ chức các hộ nhận khoán tuần tra rừng
Từ những những kết quả đã đạt được trong quá trình hình thành và phát triển, trạm QLBVR Diên Lãm luôn nỗ lực để xứng đáng là lực lượng nòng cốt phát triển đơn vị BQL Khu BTTN Pù Huống, ngành lâm nghiệp trong giai đoạn hiện nay. Để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới và thời gian tới, tập thể trạm luôn phát huy truyền thống yêu ngành, yêu nghề, cố gắng, nỗ lực, đổi mới tư duy, chủ động, sáng tạo thực hiện tốt mọi nhiệm vụ được giao, chủ động xây dựng phương án, kế hoạch hành động trong công tác QLBVR, tích cực trong các phong trào thi đua, phát huy sức mạnh tổng hợp, đoàn kết nội bộ, phấn đấu góp phần hoàn thành tốt và vượt các chỉ tiêu trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng của đơn vị, xứng đáng với niềm tin của lãnh đạo đơn vị, của ngành và của Đảng và nhà nước giao phó.
Tác giả bài viết: Nguyễn Đình Hoàng - Trạm Diên Lãm
Cổng thông tin điện tử BQL Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Huống - Quỳ Hợp - Nghệ An
